Çocuğunuza sosyal beceri kazandırma yöntemleri

Bu sayımızda çocuklarımız için bir şeyler yapmaya ne dersiniz?

Aklınıza gelecek her türlü sosyal konuda çocuğunuzu bilgilendirmeniz gerekir sevgili anne babalar, ilerde çocuğunuzun karşılaşacağı her konuda… Çocuğuna sosyal beceri kazandırmak isteyen bir okuyucumuz elektronik posta göndermiş. Bu işi nasıl yapabileceğini soruyor. Güzel soru diye düşündüm, ortadan cevap vermek istedim, çocuğu olan diğer ailelerin de işine yarasın diye.

Birbiriyle etkileşim halinde bulunan insan, sosyal becerilerini çocukluk döneminden itibaren kazanır.

“Sosyal beceri de nedir?” diye merak edenler varsa hemen söyleyeyim; sosyal beceri, başka insanlarla iletişimi mümkün kılacak, toplumsal açıdan kabul edilebilir öğrenilmiş davranışlar demektir. Bu beceriler kazandırıldığında kişinin yaşam kalitesi yükselir, toplum içinde nazik/kibar insanlar olarak yerini alır. Bir anlamda adab-ı muaşeret dediğimiz yapılanmadır.

Herkes kendisine göre eğitim veriyor elbet evladına. Önemli olan hangi konularda eğitim vereceğinizi bilmeniz. Ve tabii ki eğitim yöntemini.

En işe yarayan ve kalıcı yöntem, sorularla çocuğunuzu yönlendirdiğiniz, düşünmesine ve alternatif üretmesine yardımcı olduğunuz bilgilendirme çeşididir.

Şöyle ki; 4 yaşındaki kızınızla yolda yürüyorsunuz. Uzakta birbirine sarılan iki hanım gördünüz diyelim.

“Tatlım… şuradaki hanımlar ne yapıyorlar sence?”
“Sarılıyolarrrr…”
“Evetttt…. peki sence niye sarılıyorlardır?”
“…çünkü özlemişlerdirr…”
“Aaaa doğru… gerçekten… peki sarılırken birbirlerine ne diyorlardır?”
“Bilmem…”
“Bir düşün bakalımmm… insanlar karşılaşınca ne derler?”
“Merhaba derler di mi annecimm…”
“Afferinnn benim tatlı kızıma… evettt… birbirlerine merhaba derler… biz de şimdi annaneye gidiyoruz ya. İçeri girince anneanneye ne yapalım sence??”
“Sarılıp merhaba diyelim anneee…”
“Harikasınnn… canımm benim… çok seviyorum ben seni biliyor musun?”… şeklinde ilerleyen bir konuşma düşünün.

Yolda yürürken gördüğünüz yeni bir manzara karşısında yeni sorular sorarak kızınızla yapacağınız bu tarz bir konuşma hem anne kız yolculuğunuzu keyifli hale getirecek hem aranızda duygusal bağ oluşturacak hem kızınızın sosyal gelişim becerilerine ve zeka gelişimine katkıda bulunacak. Bir taşla Çin ordusu vurmuş gibi olursunuz!

Aklınıza gelecek her türlü sosyal konuda çocuğunuzu bilgilendirmeniz gerekir sevgili anne babalar. Günlük hayatta sizin karşılaştığınız, ilerde çocuğunuzun da karşılaşacağı her konuda.

Şimdi pek çok anne babanın hangi konularda bilgi vereceği noktasında kafası karıştı diye bir duyguya kapıldım. Dilerseniz size konular sıralayayım:

Arkadaşından oyuncak nasıl istenir?
Bakkal veya marketten alışveriş nasıl yapılır?
Sabah uyanınca ne yapılır? (Ev halkına güleryüzle günaydın diyecek, elini yüzünü yıkayacak…vs.)
Telefonla nasıl konuşulur?
Arkadaşları hoşuna gitmeyen bir şey yaparsa nasıl engel olabilir?
Hava şartlarına göre nasıl giyinilir?
Anne babadan herhangi bir nesne, örneğin boyunun yetişemediği bir ürün nasıl istenir?
İstediği şey yerine getirilince nasıl teşekkür edilir?
Parkta, sokakta nasıl oynanır? Hayvanlarla nasıl iletişim kurulur?
Ev eşyaları nasıl kullanılır? Herhangi bir eşya kırıldığında ne yapılır?
Büyüklerin yanında nasıl oturulur?
Eve misafir gelince nasıl karşılanılır? Misafirliğe gidince nasıl davranılır?
Sinemada nasıl film izlenir?
Sofrada hangi kurallara dikkat edilir?
Yolda nasıl yürünür? Karşıdan karşıya nasıl geçilir?
Kalabalık yerlerde niye ve nasıl sıra beklenilir?
Evde ve dışarıda tuvalet nasıl kullanılır?
Alışveriş sırasında mağazada nasıl davranılır? Başkasına ait kayıp eşya bulunursa ne yapılır?
Otobüse veya başka toplu taşıma araçlarına binilirken inilirken neler yapılır?
Apartman içinde sokağa gidilip eve gelinirken nasıl davranılır?
Onunla kavga etmeye çalışan bir çocuk olursa, nasıl baş edilir?…vb gibi.

İlk anda aklıma gelenleri yazdım. Siz bunlara kendi günlük hayatınızdaki pek çok sosyal iletişim malzemesini ekleyebilirsiniz.

Özetle sizin bildiğiniz her şeyi öğrenmesi lazım çocuklarınızın. Ama aklında kalacak şekilde ve ona düşündürterek öğretmeniz şartıyla. Böylece hem kalıcı olur hem kendisi bulduğu için uygulama anında zorlanmaz. Genel bilgisi artar. Çocuğunuzun sosyal becerilerini, tesadüfi öğrenme ve bilişsel olgunlukla geliştirmesine izin vermiş olursunuz. Zamanla sosyal yeterlilik kazanır. Kendini ifade etmeyi, kendine güvenmeyi öğrenir ve yakın çevresinde kabul görür.

Her çocuğun, bize hediye edilen değerli bir çiçek olduğunu unutmadan yaşayacağınız, güzel günlerde sevgiyle kalın..

Mehtap KAYAOĞLU
Psikolojik Danışman & Psikoterapist